Anadolu’da Aleviliğin Horasan ve Türkistan’da ki Piri olan Hoca Ahmet Yesevi, tarikatında ve sanatında Türkçe konuşmuş, Türkçe yazmıştır. Çok iyi Arapça ve Farsça bilmesine rağmen hatta döneminde ki tasavvuf bilginlerinin Arapça-Farsça sevdasına taraf olmamış bu dilleri kullanmayı seçmemiştir. Bu tavrı sonra ki dönemlerde öğrencileri tarafından da devam ettirilmiştir.
Anadolu’nun en büyük Yesevi Dervişi olan Hacı Bektaşi Veli’de Anadolu’da Fars Kültürü ve okullarının aksine Türk Kültürü olan tekke ve dergahları açmıştır. Anadolu’nun dört bir tarafı Sarı Saltuk, Geyikli Baba, Baba İlyas, Abdal Musa, Güvenç Abdal, Karaca Ahmet gibi Yesevi ekolünden gelen Alevi-Bektaşi Dervişleri tarafından kurulan ocaklar ile Türk Kültürünün yaşamasına vesile olmuşlardır.
Kimi kaynaklarda Nakşibendi tarikatının piri olarak gösterilen Ahmet Yesevi bu konuda büyük araştırmalar yapmış olan Fuat Köprülü tarafından daha önce Nakşibendi olarak anlattığı yazıları konusunda yanıldığını belirtmiş İslam Ansiklopedisi’ne yazdığı çalışmasında Nakşibendi olmadığını Alevi-Bektaşiliğin Piri olduğunu belirtmiştir. Alevilik hakkında kapsamlı araştırmalar yapan A. Yaşar Ocak’ta Fuat Köprülü’ye katıldığını belirtmiştir..
Sevmez sözde bilginler
Bizim Türkçe dilini
Bilgeler konuşursa
Açar gönül ilmini
Ayet ve hadis Türkçe
Söylenirse duyarlar
Anlamına erenler
Baş eğerek uyarlar
Ey miskin Hoca Ahmet
Yedi atana rahmet
Fars dilini bilsen de
Sen Türkçene devam et
Türkistan Piri Hoca Ahmet Yesevi
